• Kurumsal
    • Hakkımızda
    • TİM'in Görevleri
    • Misyon - Vizyon - Hedefler
    • Başkan
    • Yönetim Kurulu
    • Sektörler Konseyi
    • Denetim Kurulu
    • Genel Sekreterlik
      • Genel Sekreter
      • TİM ve Birlikler Yasası
      • Yönetmelik
      • Organizasyon Şeması
    • Kurumsal Kimlik
    • Birliklerimiz
      • İhracatçı Birlikleri
        • Akdeniz İhracatçı Birlikleri
        • Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği
        • Denizli İhracatçılar Birliği
        • Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği
        • Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği
        • Ege İhracatçı Birlikleri
        • Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri
        • Hizmet İhracatçıları Birliği
        • İstanbul İhracatçı Birlikleri
        • İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri
        • İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri
        • Karadeniz İhracatçı Birlikleri
        • Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
        • Uludağ İhracatçı Birlikleri
      • Organizasyon Şeması
    • Kurumsal Tanıtım Filmi
    • Bilgi Güvenliği Politikalarımız
  • İhracat
    • İhracat Rakamları
    • İhracat Destek Platformları
      • Kolay İhracat Platformu
      • Türk Eximbank
      • İhracatı Geliştirme A.Ş.
      • Müşavire Danışın
      • Sanal Ticaret Akademisi
      • Turquality
      • Destek Yönetim Sistemi
    • İhracat Rehberi
      • İhracatçılar İçin Mevzuat
      • İhracat Türleri
      • Dolaşım Menşe İspat Belgeleri
      • Sıkça Sorulan Sorular
    • Devlet Teşvik ve Destekleri
      • İhracat Destekleri
      • E-İhracat Destekleri
      • Hizmet Sektörü Destekleri
      • Yenilenen İhracat Destekleri
      • Devlet Yatırım Destekleri ve Teşvikleri
  • Raporlar & Yayınlar
    • Raporlar
      • Yıllık İhracat Raporu
      • Ülke Analiz Raporları
      • Ülke Bilgi Notları
      • İnovasyon Raporları
    • Yayınlar
      • TİM Report
      • Türkiye'nin İlk 1000 İhracatçı Araştırması
      • Faaliyet Raporları
      • Frascati Kılavuzu 2015
      • TİM-TEB Girişim Evi Kitabı
      • TİM İnoSuit Programı Kitabı
      • Türkiye'nin Küresel İhracat Hikâyesi
      • Coğrafi İşaretler Yeni Nesil Stratejiler Raporu
      • Tarım ve Hayvancılık Sürdürülebilirlik Raporu 2025
    • Bültenler
      • TİM Avrupa Birliği Bülteni
      • TİM Aylık Ekonomi ve Dış Ticaret Bülteni
      • TİM İhracat Pazar Monitörü
      • TİM Küresel Gelişmeler Bülteni
      • TİM Sektörel Mevzuat Düzenlemeleri Bülteni
      • TİM Sürdürülebilirlik ve İnovasyon Bülteni
      • TİM Tarım Bülteni
  • Faaliyetlerimiz
    • Ticaret ve Alım Heyetleri
    • TİM Akademi
      • Sürdürülebilirlik
        • ECOTİM
        • GREENTİM
        • TİM Sürdürülebilirlik Çalışmaları
          • Sektörel Eylem Planları
          • TİM Bölgesel Sürdürülebilir İhracat Seferberliği Eğitim Programı
        • TİM-TÜBİTAK Yeşil İnovasyon Teknoloji Mentörlük Programı
        • Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Çalışma Grubu
      • İnovasyon
        • Türkiye İnovasyon Haritası Raporu
        • İnoSuit
        • İnovaLİG
        • İnovaTİM
      • Girişimcilik
        • TİM-TEB Girişim Evi
    • TİM WINGS
      • TİM WINGS nedir?
      • İhracatta Kadını Destekleme Projesi
      • TSE K 645: Kadın Girişimci Belgelendirme Kriteri
      • Kadının Güçlenmesi İlkeleri (WEPs)
      • Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteğinde Kadın İhracatçılara İlave Puan Uygulaması
      • İhracatta Sınırları Aş Eğitimleri
      • Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı
    • Türkiye Innovation Week
    • Türkiye'nin İhracat Şampiyonları Ödül Töreni
    • Genişletilmiş Başkanlar Kurulu
    • Dış Ticaret Rakamları Basın Açıklamaları
    • E-İhracat Sekretaryası
      • Sekretarya Hakkında
        • E-İhracat Sekretaryası Hakkında
        • E-İhracat Sekretaryası Ekibi
      • E-İhracat Destekleri
        • 5986 Sayılı E-İhracat Destekleri Hakkında Karar
        • E-ihracat Desteklerine İlişkin Genelge
        • Genelge Ekleri ve Destek Üst Limitleri
      • E-İhracat Konsorsiyumu
      • KEP ve E-İmza Usulü Hakkında
      • E-İhracat Kılavuzları
        • Pazaryeri Kılavuzları
          • Bol
          • Etsy
          • Mercado Libre
          • Shopee
          • Wayfair
          • Zalando
          • Walmart
          • Otto
          • Noon
          • Kaufland
        • Sosyal Medya ve Arama Motorları Kılavuzları
          • Criteo
          • Google Ads
          • Linkedin Ads
          • Meta Ads
          • Tiktok Ads
        • E-İhracat Beyan Kılavuzu
        • E-İhracat Pazarları ve Ülke Gümrük Uygulamaları Rehberi
        • E-İhracat Destekleri Rehberi
        • KTÜN Kılavuzu
        • E-İhracat Arama Konferansı Sonuç Raporu
    • Turquality Sekretaryası
    • TİM Tarım Kurulu
      • TİM Tarım Kurulu Hakkında
      • Tarım Bültenleri
      • Tarıma Dair
      • Ürün Atlası
  • Basın Odası
    • Haberler
      • Güncel Haberler
      • Geçmiş Dönem Haberlerimiz
    • Görseller
      • TİM Başkanı Mustafa Gültepe
    • Videolar
    • Basın Yansımaları
  • İletişim
    • İletişim Bilgileri
    • İletişim Formu
EN
BGH
Online İşlemler Giriş Belge Doğrulama Üyelik Sorgulama Basitleştirilmiş Gümrük Hattı Başvurusu Dolaşım ve Menşe İspat Belgeleri Başvurusu
Online İşlemler Giriş Belge Doğrulama Üyelik Sorgulama Basitleştirilmiş Gümrük Hattı Başvurusu Dolaşım ve Menşe İspat Belgeleri Başvurusu
  • Kurumsal
    • Hakkımızda
    • TİM'in Görevleri
    • Misyon - Vizyon - Hedefler
    • Başkan
    • Yönetim Kurulu
    • Sektörler Konseyi
    • Denetim Kurulu
    • Genel Sekreterlik
      • Genel Sekreter
      • TİM ve Birlikler Yasası
      • Yönetmelik
      • Organizasyon Şeması
    • Kurumsal Kimlik
    • Birliklerimiz
      • İhracatçı Birlikleri
        • Akdeniz İhracatçı Birlikleri
        • Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği
        • Denizli İhracatçılar Birliği
        • Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği
        • Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği
        • Ege İhracatçı Birlikleri
        • Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri
        • Hizmet İhracatçıları Birliği
        • İstanbul İhracatçı Birlikleri
        • İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri
        • İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri
        • Karadeniz İhracatçı Birlikleri
        • Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
        • Uludağ İhracatçı Birlikleri
      • Organizasyon Şeması
    • Kurumsal Tanıtım Filmi
    • Bilgi Güvenliği Politikalarımız
  • İhracat
    • İhracat Rakamları
    • İhracat Destek Platformları
      • Kolay İhracat Platformu
      • Türk Eximbank
      • İhracatı Geliştirme A.Ş.
      • Müşavire Danışın
      • Sanal Ticaret Akademisi
      • Turquality
      • Destek Yönetim Sistemi
    • İhracat Rehberi
      • İhracatçılar İçin Mevzuat
      • İhracat Türleri
      • Dolaşım Menşe İspat Belgeleri
      • Sıkça Sorulan Sorular
    • Devlet Teşvik ve Destekleri
      • İhracat Destekleri
      • E-İhracat Destekleri
      • Hizmet Sektörü Destekleri
      • Yenilenen İhracat Destekleri
      • Devlet Yatırım Destekleri ve Teşvikleri
  • Raporlar & Yayınlar
    • Raporlar
      • Yıllık İhracat Raporu
      • Ülke Analiz Raporları
      • Ülke Bilgi Notları
      • İnovasyon Raporları
    • Yayınlar
      • TİM Report
      • Türkiye'nin İlk 1000 İhracatçı Araştırması
      • Faaliyet Raporları
      • Frascati Kılavuzu 2015
      • TİM-TEB Girişim Evi Kitabı
      • TİM İnoSuit Programı Kitabı
      • Türkiye'nin Küresel İhracat Hikâyesi
      • Coğrafi İşaretler Yeni Nesil Stratejiler Raporu
      • Tarım ve Hayvancılık Sürdürülebilirlik Raporu 2025
    • Bültenler
      • TİM Avrupa Birliği Bülteni
      • TİM Aylık Ekonomi ve Dış Ticaret Bülteni
      • TİM İhracat Pazar Monitörü
      • TİM Küresel Gelişmeler Bülteni
      • TİM Sektörel Mevzuat Düzenlemeleri Bülteni
      • TİM Sürdürülebilirlik ve İnovasyon Bülteni
      • TİM Tarım Bülteni
  • Faaliyetlerimiz
    • Ticaret ve Alım Heyetleri
    • TİM Akademi
      • Sürdürülebilirlik
        • ECOTİM
        • GREENTİM
        • TİM Sürdürülebilirlik Çalışmaları
          • Sektörel Eylem Planları
          • TİM Bölgesel Sürdürülebilir İhracat Seferberliği Eğitim Programı
        • TİM-TÜBİTAK Yeşil İnovasyon Teknoloji Mentörlük Programı
        • Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Çalışma Grubu
      • İnovasyon
        • Türkiye İnovasyon Haritası Raporu
        • İnoSuit
        • İnovaLİG
        • İnovaTİM
      • Girişimcilik
        • TİM-TEB Girişim Evi
    • TİM WINGS
      • TİM WINGS nedir?
      • İhracatta Kadını Destekleme Projesi
      • TSE K 645: Kadın Girişimci Belgelendirme Kriteri
      • Kadının Güçlenmesi İlkeleri (WEPs)
      • Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteğinde Kadın İhracatçılara İlave Puan Uygulaması
      • İhracatta Sınırları Aş Eğitimleri
      • Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı
    • Türkiye Innovation Week
    • Türkiye'nin İhracat Şampiyonları Ödül Töreni
    • Genişletilmiş Başkanlar Kurulu
    • Dış Ticaret Rakamları Basın Açıklamaları
    • E-İhracat Sekretaryası
      • Sekretarya Hakkında
        • E-İhracat Sekretaryası Hakkında
        • E-İhracat Sekretaryası Ekibi
      • E-İhracat Destekleri
        • 5986 Sayılı E-İhracat Destekleri Hakkında Karar
        • E-ihracat Desteklerine İlişkin Genelge
        • Genelge Ekleri ve Destek Üst Limitleri
      • E-İhracat Konsorsiyumu
      • KEP ve E-İmza Usulü Hakkında
      • E-İhracat Kılavuzları
        • Pazaryeri Kılavuzları
          • Bol
          • Etsy
          • Mercado Libre
          • Shopee
          • Wayfair
          • Zalando
          • Walmart
          • Otto
          • Noon
          • Kaufland
        • Sosyal Medya ve Arama Motorları Kılavuzları
          • Criteo
          • Google Ads
          • Linkedin Ads
          • Meta Ads
          • Tiktok Ads
        • E-İhracat Beyan Kılavuzu
        • E-İhracat Pazarları ve Ülke Gümrük Uygulamaları Rehberi
        • E-İhracat Destekleri Rehberi
        • KTÜN Kılavuzu
        • E-İhracat Arama Konferansı Sonuç Raporu
    • Turquality Sekretaryası
    • TİM Tarım Kurulu
      • TİM Tarım Kurulu Hakkında
      • Tarım Bültenleri
      • Tarıma Dair
      • Ürün Atlası
  • Basın Odası
    • Haberler
      • Güncel Haberler
      • Geçmiş Dönem Haberlerimiz
    • Görseller
      • TİM Başkanı Mustafa Gültepe
    • Videolar
    • Basın Yansımaları
  • İletişim
    • İletişim Bilgileri
    • İletişim Formu
  • ANA SAYFA
  • 2019

Küresel Para Politikalarında Kesin Dönüş, Türk Lirası ve İhracat

KÜRESEL PARA POLİTİKALARINDA KESKİN DÖNÜŞ, TÜRK LİRASI ve İHRACAT

 

2017 ve 2018'de ABD Merkez Bankası ile Avrupa Merkez Bankası (AMB) uzun yıllar sürdürdükleri parasal genişlemeyi sona erdirip para politikasında normalleşme sürecine girmişlerdi. Özellikle 2019 yılında dolar ve euro bölgelerinde faiz artışları ile merkez bankaları bilançolarında küçülmeler bekleniyordu. Ancak küresel ekonomide ortaya çıkan riskler ve yavaşlamayla ABD ve Avrupa Merkez Bankaları keskin bir dönüş yaptılar. Türk Lirası da para politikalarındaki normalleşme sürecinde üzerinde değer kaybı baskısı yaşarken, merkez bankalarının keskin dönüşleri sonrası üzerindeki baskıyı bir ölçüde atmış oldu. Bu gelişme enflasyonla mücadele için olumlu iken ihracat için riskler taşıyor.

ABD Merkez Bankası FED, en son Aralık 2018'de olmak üzere geçen yılın tamamında toplam dört kez 25'er baz puanlık faiz artırımına gitmişti. Böylece faiz oranı yüzde 2,25-2,50 aralığına yükselmişti. Bu yıl için iki veya üç faiz artışı beklentisi bulunmaktaydı. Ancak FED önce 2019 Ocak ayı toplantısında faiz artırımlarına ilişkin sabırlı olmayı taahhüt ederek, önemli bir politika değişikliğine gitmişti. Mart ayı toplantısında ise 2019 için faiz artırımı tahminini sıfıra düşürdü. FED'in 2020 için faiz artırım beklentisi ise değişmeyerek 1'de kaldı. Böylece 2020 yılı sonuna kadar FED mevcut koşullar içinde sadece bir kez faiz artırmayı öngören bir politikaya geçmiş oldu.  Faiz artışlarının sınırlanmış olması doları zayıflatırken diğer gelişen ülke para birimleri ile birlikte TL üzerindeki değer kaybı baskısını da önemli ölçüde azalttı. 

Küresel kriz öncesi 870 milyar dolar olan ABD Merkez Bankası bilanço büyüklüğü 2017 yılı Ekim ayında 4,55 trilyon dolara kadar yükselmişti. FED para politikasındaki normalleşme çerçevesinde bu tarihten itibaren bilançosunu da küçültmeye başladı. Ve açıkladığı takvimle 2020 sonunda bilançosunu 2,95 trilyon dolara kadar indireceğini ilan etti. Ancak ekonomideki gelişmeler faiz artışlarını durdurduğu gibi, bilanço küçülmesine de fren yaptırdı.  Bilanço küçültmeyi 2019 Eylül'de sonlandırma kararı aldı. Böylece Eylül ayında bilanço 3,55 trilyon dolar seviyesine kadar geriledikten sonra bu büyüklükte kalacak. FED daha önceki planına göre küçültmeyi 600 milyar dolar daha az yapma kararı aldı. Bu da dünyanın geri kalanı için dolar likiditesine erişim açısından olumlu. Dolar bu karardan da olumsuz etkilenirken, TL ve diğer gelişen ülke para birimleri üzerinde bu kanaldan oluşan değer kaybı baskısı da azaldı.

AMB de 2018 yılsonunda daha önce planladığı gibi varlık alımlarını durdurarak parasal genişlemeye son vermişti. 2019 içinse para politikasında normalleşme ve halen -0,3 olan politika faizinde de bir artış beklentisi oluşmuştu. Ancak Avrupa ekonomisinde yaşanan hızlı yavaşlama, para politikasında kısa sürede keskin bir dönüş yapmasına yol açtı. AMB 2019 Eylül ayında bankalara yönelik yeni bir kredi programı başlatma kararı aldı. Banka açıkladığı yeni uzun vadeli re-finansman işlemleri (TLTRO) programı ile 2021 Mart'a kadar bankalara destek olacak. Bu programla Avrupalı bankalar AMB'dan çok düşük maliyetler ile kredi alabilecek. Programın açıklanmasıyla bu kez euro zayıfladı. Yine gelişen ülke para birimleri ile TL olumlu etkilendi. Özellikle Türkiye'de bankalar 2014 ve 2016 yıllarında uygulanan aynı program dönemlerinde olduğu gibi Avrupalı bankalardan düşük maliyetli euro cinsi kaynak bulabilme şansına sahip olacaklar.

Euro faizleri 2020 sonuna kadar düşük

AMB faiz politikasında da önemli bir değişikliğe gitti. Banka bundan önce 2019'da bir faiz artışı yaparak yükselişin başlayabileceğini öngörüyordu. Ancak banka Mart toplantısında en azından '2019 boyunca faizlerin sabit kalması öngörülmektedir' şeklindeki politikasını değiştirdi. Piyasalar Euro Bölgesi'nde ilk faiz artışının en erken 2020 sonbaharında olabileceğini fiyatlamaya başladı. Böylece euro, faizlerin de uzun süre düşük kalacağı beklentisi ile yine zayıfladı. Euro Bölgesi faizlerinin uzun süre düşük kalacak olması gelişen ülke paraları ile TL üzerindeki değer kaybı baskısını da hafifletti.

Son söz; küresel para politikalarında yaşanan bu hızlı değişim TL'deki değer kaybı baskısını azalttı. Türkiye özellikle enflasyon ile mücadelede bu fırsatı iyi kullanmalıdır.

PAYLAŞ
2019 yılı: Riskler ve İhracatta Yeni Stratejileri 2023'e odaklanmış bir TİM Yeni hedef: 100 bin ihracatçı, 200 milyar dolar ihracat Hedefe adım adım Türkiye İçin İhracat, İhracat İçin İnovasyon Şart Hem Üretim, Hem Katma Değer Artmalı Şimdi Reformların Tam Vaktidir Yeni projeleri tek tek hayata geçiriyoruz Misyonumuz 7/24 ihracat, Vizyonumuz İhracat 4.0 Yeniliğin tılsımı, girişimcilik ruhunda saklı Kalkınma Hedefimizden Kimse Bizi Alıkoyamaz Dalgalara Rağmen Rotamız Değişmeyecek TEKNOFEST'te gençlerin enerjisiyle beslendik geleceğe İnovasyon mesajı verdik Çıktığımız gönül yolculuğundan gururla döndük Design Week, Büyük ve Güzel Ülkemize Armağan Olsun Yumuşak güç ve pasaportumuz  hangi kapıları açıyor? Rekabet şansımız dijitalleşmeyi yakalamaya bağlı Fransa'daki Kriz AB Ülkelerini endişelendiriyor Kaynağı belirsiz paranın peşinde Teknoloji İş Kaybına Neden Olmaz!

BİZE ULAŞIN

  • Türkiye İhracatçılar Meclisi
    Yenibosna Merkez Mahallesi Sanayi Caddesi No: 3 Dış Ticaret Kompleksi B Blok Kat: 9 34197 Bahçelievler / İSTANBUL
    HARİTADA GÖSTER
  • 444 0 846 (TİM)
  • [email protected]
  • [email protected]
444 0 846444 0 TİM

TAKİP EDİN

Web Sitemizi Mobil Ekranınıza Ekleyin
© TİM 2025
Çerez Politikası KVKK Aydınlatma Metni Bilgi Güvenliği Politikası
by Performans