İhracat Performansımız ve 2019 Beklentileri
Türkiye'nin ihracatı 2017 yılında yüzde 10,2 artarak 157 milyar dolara ulaşmıştır. 2018 yılında ise ihracat artışı yavaşlamış ve yüzde 7,1 olarak gerçekleşmiştir. Böylece 2018 yılı ihracatı 168,1 milyar dolara yükselmiştir.
Türkiye son üç yılda dünya mal ticaretindeki büyümeye paralel bir ihracat performansı göstermektedir. 2016 yılında dünya mal ihracatı içindeki payımız yüzde 0,89 olmuştur. 2017 yılında ihracat artış hızımız dünya mal ihracatı artışının 2,4 puan üzerinde gerçekleşmiştir. Böylece dünya mal ihracatı içindeki payımız yüzde 0,91'e yükselmiştir. 2018 yılında ise dünya mal ticareti içindeki payımızın yüzde 0,90 olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
Türkiye'nin ihracat göstergeleri içinde altın fiyatları, önemli dalgalanmalar göstermektedir. Bu itibarla Türkiye'nin altın hariç sektörler itibariyle ihracat performansı ayrıca değerlendirilmektedir. Türkiye'nin sektörler ihracatı 2017 yılında yüzde 11,9 artarak 147,18 milyar dolara ve 2018 yılında ise yüzde 11,1 yükselerek 163,53 milyar dolara ulaşmıştır. Sektörlerin altın hariç ihracat performansı, 2018 yılında daha kuvvetli gerçekleşmiştir.
Türkiye'nin ihracatı miktar olarak son üç yıldır artış göstermektedir. Sektörler ihracatı miktar olarak 2016 yılında yüzde 10,5, 2017 yılında yüzde 10,9 ve 2018 yılında ise yüzde 10,1 artmıştır. Böylece son üç yılda sektörler ihracatı miktar olarak yüzde 34,9 artarak 2018 yılında 127,06 milyon tona ulaşmıştır. Türkiye'nin miktar olarak ihracat artışı son üç yılda yüzde 11,1 olan dünya ortalamasının oldukça üzerinde gerçekleşmiştir.
İhracat ortalama birim fiyatları son üç yıldır zayıf bir performans göstermektedir. Sektörlerin ortalama ihracat birim fiyatları 2016 yılında dünyadaki fiyatlarda görülen gerilemeye bağlı olarak yüzde 11,9 gerilemiştir. 2017 ve 2018 yıllarında ise ortalama ihracat birim fiyatları yüzde 0,43 ve yüzde 0,90 artış göstermiştir. İhracat birim fiyatları dünya ortalamalarının altında performans göstermektedir. Daha geniş bir perspektif içinde değerlendirildiğinde Türkiye'nin toplam (altın hariç) ortalama ihracat birim fiyatları 2014'ten sonra bir gerileme eğilimi içine girmiştir. Toplam ihracat fiyatları henüz bir toparlanma içine girememiştir. Sanayi malı ihracat birim fiyatları ise 2017 yılında sınırlı bir artış göstermiş ancak 2018 yılında durağanlaşmıştır.
Dünya mal ticaretinin ise 2019 yılında miktar olarak yüzde 3,6 genişlemesi beklenirken, petrol, emtia ve mal fiyatlarındaki durağanlaşma ile birlikte değer bazında yüzde 5 büyüyeceği ve 19,68 trilyon dolara ulaşabileceği öngörülmektedir. Dünya ekonomisinde yavaşlama ve korumacılık önlemleri mal ticaretindeki genişlemeyi de sınırlayacaktır. Buna bağlı küresel ihracat performansının 2017 ve 2018 yıllarının altında kalacağı öngörülmektedir. Türkiye'nin 2019 ihracat hedefleri Yeni Ekonomi Programı kapsamında belirlenmiştir ve 182 milyar dolar ihracat hedeflenmektedir. 2019 yılında ihracat artış hedefi ise yüzde 8,3'tür. 2018 yılındaki yüzde 7,1 ihracat artışı sonrası 2019 yılında daha yüksek bir ihracat artışı hedeflenmektedir. Küresel ekonomi ve ticarette 2019 yılında beklenen yavaşlama dikkate alındığında, Türkiye'nin bu ihracat hedefine ulaşması için daha yüksek bir çaba göstermesi gerekmektedir. 2019 yılında bu ihracat hedefine ulaşılabilmesi için ihracat birim fiyatlarının arttırılması, mevcut pazarlarda payın genişletilmesi ve yeni pazarlara erişim ile ürün çeşitliliğinin artırılması önemli olacaktır.
2019'da Türkiye'nin ihracat hedeflerine ulaşmasında ihracat pazarlarındaki gelişmeler, ekonomik büyümeler ve buna bağlı olarak oluşacak ithalat talebi önemli olacaktır. 2019 yılında genel olarak ekonomik büyümelerde 2018 yılında göre bir yavaşlama olacağı görülmektedir. ABD ve AB'de büyümeler daha yavaş gerçekleşecektir. Yüksek büyüme beklentileri ile öne çıkan ülkeler Polonya, Romanya, Kazakistan, Türkmenistan, Gürcistan, Irak, BAE, Mısır, İsrail, Gana ve Kenya olarak gözükmektedir.