2017 yılı için ilk tahminler
2016 yılını bitirmeye yaklaşırken 2017 yılına ilişkin ilk tahminler ve hedefler oluşmaya başladı. Dünya ve Türkiye 2016 yılını ekonomik açıdan oldukça sıkıntılı geçirirken 2017 yılına ilişkin ilk tahminler de oldukça temkinli gözükmektedir. 2016 yılını dünya ekonomisi ilk beklentilerin oldukça altında ve yüzde 2,4 büyüyerek kapatmaktadır. Dünya mal ticareti ise yıl genelinde yaptığımız tahminler gibi yüzde 3-4 arasında gerileyerek 16,0-16,1 trilyon dolar seviyesinde gerçekleşecektir.
2017 yılında dünya ekonomisi için yüzde 2,8 büyüme öngörülmektedir. Brexit ile 2017 yılında Avrupa Birliği'nde büyüme yavaşlayacaktır. ABD ekonomisi biraz daha hızlı büyüyecektir. Bu nedenle gelişmiş ülkelerin ortalama büyüme performansı 2016 yılına benzer olacaktır. Gelişen ülkelerde ise büyümenin bir miktar toparlanması beklenmektedir.
Son iki senedir mal fiyatlarındaki düşüş ile birlikte gerileyen dünya mal ticaretinde ise 2017 yılında değer bazında yüzde 3-4 arasında bir büyüme olmasını beklemekteyiz. Mal fiyatlarındaki gerilemeye ilave olarak 2016 yılında miktar bazında büyüme de yüzde 1,7 ile en düşük seviyesine gerilemiştir. Dünya mal ticaretinde önemli bir yavaşlama yaşanmakta olup bu yavaşlama Türkiye'nin ihracat hedefleri önünde de önemli bir engel oluşturmaktadır. 2017 yılında miktar bazında DTÖ yüzde 1,8 ile 3,1 arasında bir büyüme beklemektedir. DTÖ ilk kez büyüme için bir aralık vermektedir. DTÖ de belirsizlikler karşısında öngörü yapmakta giderek zorlanmaktadır.
Türkiye'nin ihracatı 2016 yılını muhtemelen 2015 seviyesine yakın ve 143 milyar dolar ile kapatacaktır. Yeni orta vadeli program da 2016 yılı için 143,1 milyar dolar ihracat tahmin etmektedir. 143 milyar dolar ihracat ile kapatırsak 2016 yılı için referans senaryomuz gerçekleşmiş olacaktır. Daralacağını tahmin ettiğimiz dünya ticaretinde bir önceki yılın ihracatına ulaşmak referans senaryomuzdu ve dünya mal ticareti içindeki payımızı da muhtemelen yüzde 0,89'a kadar yükseltmiş olacağız.
2017 yılı için ise orta vadeli program ihracatta yüzde 7,1 artış öngörmektedir. Böylece 2017 yılında ihracat 153,3 milyar dolar olacaktır. Dünya mal ticaretinin yüzde 3-4 arasında büyüyeceğini beklediğimiz bir ortamda yüzde 7,1 ihracat artışı ulaşılabilir bir hedeftir. İhracat hedeflerine ulaşmak için pazar koşulları da önemli olacaktır. 2017 yılında AB pazarında yavaşlama olacaktır. Petrol fiyatları 50-60 dolar arasında kalırsa petrol üreticisi ülke pazarlarımızda talep daha iyi olacaktır. Rusya yeniden büyüyecektir. İkili ilişkilerde de iyileşmeler sağlanırsa bölge ülkeleri ile ticaret artabilecektir. Hükümetin açıkladığı yeni orta vadeli programda ihracatın desteklenmesi için biri çok yeni iki önemli destek unsuru yer almıştır. İhracatçılara önemli bir nakit desteği verilmesi hedeflenmektedir. Buna göre ihracatçılara seçilmiş kriterleri karşılamak kaydıyla bir önceki seneye göre taahhüt ettiği ihracat artışını gerçekleştirmesi halinde nakit prim desteği verilecektir. Bu uygulama ihracata ivme kazandırırken ihracatçıları mali açıdan rahatlatacaktır. Eximbank kaynakları da artırılmaktadır. Böylece ihracatçıya sağlanan olanaklar genişlemektedir.. 2017 yılına ilişkin bu ilk değerlendirmelerimizi yılsonuna kadar daha da olgunlaştıracağız.