Yılın ilk çeyreğinde dünya ticareti ivme kazandı
Dünya mal ticareti yılın ilk çeyrek döneminde miktar ve değer olarak 2 yılın ardından yeniden büyümeye başlamıştır. Küresel mal ticaretindeki toparlanmanın tüm bölge ve ülkelerde dengeli şekilde ortaya çıkması da kalıcılığına işaret olarak sevindiricidir. Yılın ilk çeyreğinde küresel mal ticareti Dünya Ticaret Örgütü öncü göstergelerinin beklentilerinden de daha yüksek bir büyüme göstermiştir. Uluslararası taşımacılık endeksleri de toparlanmayı teyit etmektedir. Capsize ve Dry Index taşımacılık endeksleri de son dört yılın en yüksek seviyelerine ulaşmıştır. Bu çerçevede dünya mal ticaretinin 2017 yılında yüzde 6-7 arasında büyümesi ve 17,0 trilyon dolara ulaşması olasılığı da artmaktadır.
Küresel mal ticaretinde değer olarak artışın önemli bir nedeni ticarete konu olan mal fiyatlarındaki artıştır. Petrol varil fiyatları geçen yılın ilk çeyreğinde ortalama 32 dolar iken bu yıl 55 dolar olmuştur. Tüm metal fiyatları geçen yılın ilk çeyrek dönemine göre ortalama yüzde 15 ile 25 arasında yukarıda seyretmektedir. Gıda fiyatları da yine aynı şekilde yüzde 10-12 daha yukarıdadır. Dünya Ticaret Örgütü verilerine göre sanayi malı ihraç fiyatları da yeni yılda ilk kez sınırlı da olsa artış göstermektedir. Ancak fiyat artışlarının bundan sonra giderek durağanlaşması da beklenmektedir.
2017 yılında dünya ticareti için ortaya çıkan üç endişe kaynağı ise şimdilik iyi yönetilmektedir. Bunlardan ilki Trump yönetiminin dünya ticaretindeki korumacı söylemleriydi. Ancak Trump yönetimi şimdiye kadar fiilen bu konuda herhangi bir adım atmamış durumdadır. ABD-Çin zirvesinde de ticaret savaşlarına ilişkin bir gündem olmaması sevindiricidir. İkinci endişe kaynağı ise Avrupa Birliği'nde Brexit sonrası küçülme ve dağılma beklentileriydi. AB ekonomisi yüzde 2,0'ye yakın büyüme temposunu korurken, Roma zirvesi ile dağılma endişelerini de şimdilik atmıştır. Seçimlerin sonuçlarına ve Brexit müzakerelerine ilişkin belirsizlikler ise sürmektedir. Tüm bunlar çerçevesinde AB'nin dış ticareti Euro bazında yüzde 10'nun üzerinde bir büyüme ivmesi yakalamıştır. AB dışı ithalat yüzde 18 büyümüştür. Üçüncü endişe kaynağı olan Çin'de ise dış ticaret yeniden büyümeye başlamıştır. Yılın ilk iki ayında ihracat yüzde 4,0, ithalat ise yüzde 26,4 büyümüştür. Çin'in ithalatındaki artış çok sayıda ülkenin ihracatında artış anlamına gelmektedir.
Küresel mali piyasalar, geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında oldukça sakin ve istikrarlı bir dönem geçirmektedir. Petrol ve emtia fiyatlarının ulaştığı seviyeler küresel mali istikrarı desteklemektedir. Önemli para birimleri arasındaki pariteler de oldukça istikrarlıdır. FED faiz artışları da dünya ekonomisindeki toparlanma nedeniyle mali piyasalarda soğukkanlı karşılanmaktadır. Tüm bu küresel mali koşullar ile gelişen ülkeler üzerindeki olumsuz baskılar da azalmıştır. Buna bağlı olarak başta Rusya'nın yüzde 40 artışı olmak üzere gelişen ülke ithalatları da artmaya başlamıştır.
Dünya ticareti önünde 2017 için en önemli risk olarak jeopolitik gelişmeler kalmıştır. Onlar da iyi yönetilirse dünya mal ticaretinde büyüme ivme kazanmaya devam edecektir.