Çin, FANG'in havasını söndürmeye niyetli
Genel kanaat şu: ABD bilişim teknolojileri konusunda tüm dünyaya fark atmış vaziyette. Herkes hemfikir: Facebook, Amazon, Apple, Netflix ve Google (FANG) tüm rakamlarda başlarını alıp gitmişler…
Öte yandan Yapay Zekâ (YZ) uygulamalarının, sağlıktan finansa, perakende satıştan ulusal savunmaya kadar, hizmet, ürün ve fikir dâhil, hayatın tüm üretim süreçlerinde belirleyici bir rol almaya başladığı da bir gerçek. YZ'de öncülüğü ele geçiren dünyayı ele geçirecek gibi bir durum var sanki…
Brookings Enstitüsü'nün 2018 yılında yayınladığı bir rapora göre “YZ toplumun her kesimini dönüştüren bir teknoloji. İnsanların bilgiye nasıl adapte olduğunu yeniden düşünmelerini, verileri analiz etmelerini ve yol açtığı kavrayışla karar alma süreçlerini geliştirmelerini sağlayan geniş kapsamlı bir araç.”
ABD dünya çapında pek çok yenilikçi firma ve işgücünün sahibi. Yine de Amerikan hükümetinin YZ araştırmalarını yeterince desteklemediğine dair endişeler var.
Örneğin, OpenAI kurucu ortağı Greg Brokerman, Kongre'de verdiği ifadede, hükümetin sınıflandırılmamış YZ teknolojisi için yaptığı yatırımın 1,1 milyar dolar olduğunu açıklamış. Oysa Çin önümüzdeki on yıl içinde yapılacak araştırma ve çalışmalar için 150 milyar dolar taahhüt etmiş. Brokerman, Başkan Xi Jinping'in, yatırımcıları 2030 yılına kadar Amerikan teknolojisini aşmaya çağırdığını da hatırlatmış…
Çin'in açıkladığı bu hedefler, boş vaatler değil. Tsinghua Üniversitesi'nin 2018 yılında yayınladığı rapora göre, “Çin, YZ konusunda yayınlanan akademik makalelerde en çok atıf yapılan bilimsel çalışmalara sahip.” Ayrıca, Amerika ve Japonya'dan daha fazla YZ patenti üretmiş.
Amerikan Başkanı Donald Trump, bu konudaki endişeleri gidermek için “Amerikan YZ İnisiyatifi”nin ulusal stratejisi için yeni bir yürütme emri çıkardıklarını duyurdu. Amerikan hü-kümetinin teknoloji konusunda yetkili birimleri de Amerika'nın yeni bir YZ stratejisine ihtiyacı olduğunu söylüyor.
Söz konusu inisiyatif, başlangıçta atılması gereken adımları şöyle özetliyor: Federal verilere erişimin artması, Ar-Ge'ye finansal destek sağlanması, dijital altyapıların geliştirilmesi ve iş gücü gelişiminin iyileştirilmesini amaçlanmakta. Hükümet verilerine erişimin daha da etkili bir şekilde sağlanması, YZ algoritmalarının eğitimini güçlendirecek ve yazılımın eksik veya yanıltıcı bilgiye dayalı yerleşik önyargıların üstesinden gelmesine yardımcı olacağı düşünülüyor.
Daha hızlı genişbant, daha yaygın mobil ağlar ve daha hızlı bilgisayarlara sahip olmak YZ'nin yayılımı için hayati öneme sahip. Sürücüsüz taşıtlardaki yeni gelişmeler, uzaktan cerrahi, video akışı ve ulusal güvenlik, bilgisayar kapasitesinde gelişmelere neden olmakta. Bu tür bir ilerleme olmadan YZ'den tam kapasiteyle yararlanmak pek kolay değil.
Çin ve ABD arasında bir rekabet de 5G şebekeleriyle ilgili olarak yaşanıyor. Yakın zamanda Brookings'ten NicolTurner-Lee'nin belirttiği gibi “Bu, ileri teknoloji çözümleri sağlayacak yüksek hızlı mobil iletişim teknolojisine Çin, milyarlarca dolar yatırdı. Bu, ABD'nin ciddiye alması gereken teknoloji rekabetinin bir tezahürü.”
Teknoloji aşağıya, YZ yukarıya. İnsanın ruhu ne olacak? Çekirdek aile Batı'da yok olmakta. Z ve Alfa kuşakları bizim anladığımız anlamda 'fıtrat' ve 'dünya görüşünden' bihaber. Kuzey ülkelerinde intihar oranları giderek artıyor. Madden müreffeh, manen yıkılmış bir insanlığa doğru gidiş mi körükleniyor?
Hayatın anlamı aslında dengede. Çin bunu başarmaya özellikle binlerce yıllık bir medeniyetin üzerinde oturmaları nedeniyle daha yakın sanki ve tabii biz de…